GENSED Yönetim Kurulu Başkanı Tolga Murat Özdemir, Yatırım Teşvik Düzenlemesinin Sektöre Etkilerini Değerlendirdi
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yayınlanan “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ” güneş enerjisi paneli üreticilerinde şok etkisi yarattı. Tebliğe göre, ingot dilimleme aşamasından başlayarak yurt içinde üretilmiş güneş hücresi kullanmayan panel üreticilerinin güneş panelleri teşvik kapsamında olmayacak.
Güneş Enerjisi Sanayicileri ve Endüstrisi Derneği (GENSED) Yönetim Kurulu Başkanı Tolga Murat Özdemir, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yayınlanan “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2012/1)” gereğince, güneş enerjisine dayalı elektrik üretimi yatırımları kapsamında, yurt dışından temin edilecek güneş paneli ve güneş paneli taşıyıcı konstrüksiyon sistemleri ile üretim süreci ingot dilimleme aşamasından veya öncesindeki bir aşamadan başlayarak yurt içinde üretilen güneş hücreleri kullanılmadan üretilen güneş panellerinin teşvik kapsamı dışında bırakılacağını söyledi.
Düzenlemenin Sektöre Etkileri
Özdemir, düzenlemenin yayınlandığı tarih itibarı ile başlamasının sektörde ciddi sorunlara yol açabileceğini, bu kararın yerli üreticileri desteklemek yerine firmalar üzerinde olumsuz bir etki yaratacağını ifade etti.
Bu uygulamanın KDV gelirini artırıcı, vergi indirimini ortadan kaldırıcı bir uygulama olduğunu, yerli imalatı destekleyen bir karar olmadığını vurguladı. Özdemir, “Aslına bakarsanız bu tebliğ ile sanayiciye sağlanan teşvik uygulamasını kaldırıyorlar. Bütün yatırım bedelinin yüzde 30’unu vergiden düşebiliyordunuz. Geçmişte teşvik almış olan yatırımcıların durumu ne olacak? Bu konu yoruma açık. Bir belirsizlik var. Yerli imalatı desteklemek amacıyla yapılan bu uygulama, diğer yandan vergi muafiyetlerini ortadan kaldırıyor. Aslında sanayicinin derdini artırıyorlar. Güneşimiz soluyor, bu yapılan uygulama yerli imalatı destekleyici değil, aksine teşviği kaldırıcı bir uygulamadır. Mevcutta yerli hücre ile üretim yapan panel üreticilerin maliyeti zaten yüksek ve panelleri 0,25 USD/Watt’ın altında satmıyorlar. Diğer taraftan ithal hücre kullanan panel üreticilerimiz şu anda 0,18 USD/Watt panel satıyor. Yatırımcıların teşvik belgesi kapsamına göre, fizibilitelerini yeniden gözden geçirmeleri gerekecek” dedi.
Düzenlemenin Uygulama Tarihi ve Öneriler
Düzenlemenin yürürlük tarihi olan 24.08.2024’e dikkat çeken Özdemir, düzenleme başlangıç tarihiyle ilgili hücre ve panel üreticilerinin kendilerini hazırlamaları için yeterli zaman verilmesi gerektiğini vurguladı. Tebliğin ani bir şekilde uygulanmasının sektör oyuncularında sıkıntılara yol açabileceğini belirtti.
Ayrıca, düzenlemenin hemen devreye girmesinin, santral kurmaya yeni başlamış yatırımcılarda teşvik sürecindeki belirsizlikler ve uygulayıcı firma sözleşmelerinden kaynaklanabilecek sorunlara yol açabileceğine işaret etti.
Özdemir, düzenlemenin 2026 yılından itibaren uygulanması durumunda, hücre imalatını yapacak olanlara zaman kazandırılacağını, teşviğe önceden başvurmuş yatırımcıların planlarının bozulmayacağını ve uygulayıcı ile üretici firmalarının elindeki panel stoklarının da değerlendirilebileceğini ifade etti.
Sanayiciye Getirilen Ek Yükler
Özdemir, bu düzenlemenin sanayiciye yükünün 3GW yatırım için 200 milyon dolar olacağını söyledi. Üreticilerin kendilerini kısa zaman içinde bu teşvik şartlarına hazırlamasının zor göründüğünü belirtti. Türkiye, dünyada panel üretiminde 4. sıradadır; ancak bu düzenleme ile panel üreticilerinin üretim kapasitelerinin azalması nedeniyle dünya sıralamasında gerileme yaşanacağını ve bunun da panel fiyatlarının yükselmesine yol açacağını sözlerine ekledi.
Kaynak: www.gensed.org
