'Akıllı bir gezegen için Akıllı Güç'

Ülkemizde hızla özelleşen elektrik dağıtım şirketlerinin gündeminde şu sıralar; verimlilik projeleri kapsamında, yenilenme ve akıllı şebeke sistemleri yer alıyor. Bundan sonra özellikle "Akıllı-Şebeke" (Smard-Grid) denilen sistemleri çok daha fazla konuşuyor olacağız...

Özelleştirme iyi mi kötü mü oldu/olacak konusuna girmeden, kamuda ya da özel sektörde hizmetin kalitesi için teknolojinin önemini hatırlatarak, bir teknoloji şirketi olan IBM'in "Akıllı bir gezegen için, Akıllı Güç" yaklaşımından bahsetmek istiyorum...

"Son yüzyılda, elektrik şebekelerimiz modern çağın mühendislik harikası ve ilerlemenin küresel sembolü olarak karşımızdaydı. Getirdikleri ucuz ve bol güç, evleri, sokakları, işletmeleri, kasabaları ve şehirleri enerjiyle doldurarak dünyanın işleyişini değiştirdi. Ancak günümüzün elektrik şebekeleri, enerjinin ucuz olduğu, doğanın önemsenmediği bir dönemini yansıtıyor. O zamanlar, güç sistemi merkezileştirilerek, kısmen az sayıdaki büyük elektrik santrali tarafından yönetilip tedarik edilebiliyordu. Dinamik bir küresel enerji, arz ve talep ağını yönetmek için değil, yalnızca tek bir yönde güç dağıtmak üzere tasarlanmıştı. Bu sistemdeki yetersizliklerin bir sonucu olarak, dünya şebekeleri artık inanılmaz derece zarara neden oluyor. Güç akışını izlemek için gerekli bilgiye sahip olunmadığından, her sene Hindistan, Almanya ve Kanada'ya enerji vermeye yetecek miktarda elektrik kaybediliyor. Yalnızca ABD şebekesi % 5 daha verimli olsaydı, 53 milyon arabanın neden olduğu yakıt ve sera gazı emisyonları kalıcı şekilde yok edilebilirdi. Her gün milyarlarca dolar harcanarak oluşturulan enerji, tek bir ampule bile ulaşmadan ziyan oluyor. Neyse ki enerjimizi akıllı hale getirebilir, karmaşık küresel sisteme uygun şekilde yönetebiliriz. Artık evdeki elektrikli aygıtlardan santrallerdeki türbinlere kadar her şeyi cihazla kontrol edebiliriz. Aslında, akıllı hizmet sistemi, geleneksel bir şebekeden çok internete benziyor. Sistem, rüzgar ve güneş gibi iklim dostu olanlar dahil, binlerce güç kaynağına bağlanabiliyor. Bu durum, daha iyi kararların gerçek zamanlı verilebilmesini sağlamak üzere, yeni veriler oluşturabiliyor. Bireylere ve işletmelere tüketim şekillerini nasıl değiştirebileceklerine ilişkin fikirleri sunabiliyor. Tüm hizmetin nasıl daha iyi yönetilebileceği, devletler ve toplumlar tarafından çevremizin nasıl korunabileceği çok daha net anlaşılabiliyor ve uygulanabiliyor. Tüm sistem daha verimli, daha güvenilir, daha uyarlanabilir ve daha akıllı hale getirilebiliyor. Akıllı şebeke projeleri, hâlihazırda tüketicilerin %10 tasarruf etmelerini ve maksimum talebi %15 azaltmalarını sağlıyor. Bunu, şirketleri, resmi kurumları ve üniversiteleri kapsayacak şekilde genişlettiğinizde ortaya çıkacak olası tasarrufu bir düşünün...

Tüm sistemi zekayla donatabilsek, elektrik şebekelerimiz yeniden ilerlemenin bir sembolü olabilir. Ve bunu yapabiliriz..."

Diğer yandan beklenen YEK Değişiklik Teklifi yasalaştıktan sonra yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilecek enerjinin şebekeye nasıl verileceği, sistemin nasıl yönetileceği konusu da "akıllı şebeke" sistemlerinin kaçınılmaz olarak gündemimize geleceğini gösteriyor...

Önümüzdeki sayıda görüşmek dileğiyle...

Serpil Yavuz

serpilyavuz@dogayayin.com