Baymak Toprak Kaynaklı Isı Pompası
Baymak ısıtma soğutma sektöründe, BDR Thermea Group’un teknoloji gücünü de arkasına alarak, ürün yelpazesini, enerji verimliliğine ve sürdürülebilir enerji üretimine paralel genişletmek için ar-ge yatırımlarına devam ediyor. Bu yatırımların en yeni örneği ise henüz ülkemizde yeteri kadar yaygınlaşmamış olan ısı pompasıdır.
İTÜ Enerji Enstitüsü içerisinde kurulan laboratuarın da temel amacı, ülkemizde ısı pompalarının yaygınlaşmasının önündeki en büyük engellerden olan yanlış toprak altı uygulamaların önüne geçmek ve hem verimsiz hem de pahalı ürünlerin Türkiye’ye ithal edilmesinin önünü kesmektir.
Isı Pompası Nedir?
Ortamlar arasındaki doğal ısı geçişinin yönü sıcak ortamdan soğuk ortama doğrudur. Doğal akışın tersine, ısıyı düşük sıcaklıktaki kaynaktan yüksek sıcaklıktaki kaynağa aktaran makinelere “Isı Pompası” denir. Isı pompası, dışarıdan aldığı elektrik enerjisi ile düşük sıcaklıktaki bir ortamdan aldığı ısıyı yüksek sıcaklıktaki ortama verebilen bir makinedir. Isı pompası bir kompresör, yoğuşturucu, buharlaştırıcı ve genleşme vanasından oluşur.
Isı pompaları ısının alındığı veya verildiği ortama göre hava veya toprak kaynaklı ısı pompaları olarak isimlendirilir ve hem ısıtma hem de soğutma amacıyla kullanılabilmektedir. Isı pompaları ısıtma amaçlı çalışırken, soğuk ortamdaki ısıyı iç mekana taşırken, soğutma amaçlı çalışırken de soğuk iç mekanlardaki ısıyı daha sıcak olan dış mekana taşırlar.
Isı pompaları, Isıyı üretmeyip, sadece taşıdıklarından dolayı, tükettiklerinden 7 kata kadar fazla enerji temin edebilirler. Isı pompaları, ısı kaynağı olarak toprak, hava, suda bulunan güneş enerjisinden faydalanır.
Toprak Kaynaklı Isı Pompası Nasıl Çalışır?
Toprak kaynaklı ısı pompası toprağın altında depolanmış güneş enerjisini kullanır. Akışkanın kompresörde sıkıştırılması sonucu basıncı ve dolayısıyla sıcaklığı arttırılır. Basıncı ve sıcaklığı yüksek olan buhar, yoğuşturucuda sıvı hale geçerken ısısını merkezi sisteme aktarır. Genleşme valfinde sıvı haldeki yüksek basınçlı sıvının basıncı düşürülür. Buharlaştırıcıda düşük sıcaklıktaki ısı kaynağından alınan enerji ile ısıtma devresindeki akışkana enerji aktarılır ve çevrim yeniden başlar.
Avantajları:
- Enerji kaynağı olan toprak ısısının yıl içinde sürekli sabit kalması
- Çevre kirliliği yaratmaması
- Yüksek verim ve düşük işletme maliyeti
- Üstün konfor, ısıtmada süreklilik
Dezavantajları:
- İlk yatırım maliyetinin yüksek olması
Yasal Durum ve Teşvikler
Isı pompası ile ilgili kamu veya özel sektörde faaliyet gösteren tüm ulusal ve bölgesel kurumları, tedarikçileri, üreticileri, enerji verimliliği firmalarını bir araya getirmeyi amaçlayan Avrupa Isı Pompası Birliği (EHPA), Avrupa Ekonomik İlgi Grubu (EEIG) çatısı altında, Şubat 2000’ de Brüksel’ de kurulmuş, kar amacı gütmeyen bir organizasyondur. 20 ülkede faaliyet gösteren 83 üyesi mevcuttur. EHPA’nın 2020 yılına dek hedefleri;
- Tüm yeni binaların sıfır enerji tüketimli olarak inşa edilmesi
- Tüm binaların enerji ihtiyaçlarında belirgin düşüş sağlanması
- Mümkün olan her yerde atık enerjinin kullanılması
- Binaların enerji ihtiyacının en az %50’ sinin yenilenebilir kaynaklardan sağlanması
- Isıtma ve soğutma kullanılan enerjinin büyük bölümünün ortam kaynaklarından elde edilmesidir.
Avrupa Parlamentosu 23 Nisan 2009 tarihinde, 2009/28/EC numaralı “Yenilenebilir Kaynaklı Enerji Kullanımının Artırılması” başlıklı direktifi yayımlamıştır. 20-20-20 direktifi olarak da isimlendirilen bu direktifin öngördüğü hedefler;
- 20 enerji verimliliği artışı,
- Sera gazı salınım miktarının 1990 yılına göre % 20 azaltılması,
- 2020 yılına dek ulaşım, ısıtma-soğutma ve elektrik tüketimi sektörlerinde kullanılan enerjinin % 20’sinin yenilenebilir kaynaklardan sağlanmasıdır.
Isı Pompaları Çevreci Sistemlerdir
Isı pompalarının binalardan kaynaklanan sera gazı salımını % 50, endüstriden kaynaklanan sera gazı salımını da % 5 oranında azaltabileceği öngörülmektedir.
Bu durumda yıllık 1,8 milyon ton CO2’in (toplam salımın % 8’i) salımının engellenmesi mümkün olacaktır. Engellenen bu salınım ile kömürle çalışan 244 GW gücünde buhar türbini kapanmış, petrol tüketimi 780 milyon litre azalmış, 52 milyon araç trafikten çekilmiş ya da 500.000 km2 ağaç dikilmiş gibi kazanım sağlanabileceği ön görülüyor.
Baymak’ın desteklediği bu çalışma ile doğalgaza olan bağımlılığın azaltılması ve doğalgaza göre aynı ısıtma gereksinimi için % 40 daha ucuza ısınabilmek hedeflenmektedir.
Enerji verimliliğine ve sürdürülebilir enerji üretimine büyük önem veren Baymak, İTÜ Enerji Enstitüsü içerisinde kurulan laboratuvarda ilk yerli üretim olacak “Toprak Kaynaklı Isı Pompası” için yürütülen çalışmalara destek vermektedir.
