Header Reklam
Header Reklam

Frito Lay'de Atıklar Çöpe Değil, Enerjiye Dönüşüyor

26 Aralık 2008 Dergi: Kasım-Aralık 2008
Frito Lay'de Atıklar Çöpe Değil, Enerjiye Dönüşüyor

Proje ile organik atıkların içerisindeki organik karbon seviyesi ciddi olarak azaltıldı ve aynı zamanda çürümeden ortama bırakılan atıkların yol açtığı yaklaşık 325 bin metreküplük sera gazı salınımı engellenmiş oldu. İşlem sonunda yıllık 500 bin metreküp, yüzde 65 konsantrasyonda biyogaz elde ediliyor. Üretilen biyogazla da 65 kwh'lik bir micro kojenerasyon tesisi çalıştırılıp elektrik temin ediliyor. Kojenerasyon tesisinden açığa çıkan atık ısı da, sıcak suya çevrilip fermantasyon işleminin gerçekleştiği reaktörü ısıtıyor. Tesiste üretilen 2500 MW/yıl enerjinin yüzde 20'si kendi çalışması için tüketilirken yüzde 80'lik bölümü de ana fabrikanın enerji tüketiminde tasarruf sağlanmasına katkıda bulunuyor.

Tesiste havasız ortamda toplanan organik atıklar 38 °C'lik sıcaklıkta bekletilerek çürütme işlemine tâbi tutuluyor. Bu işlem sonucu yıllık 2500 ton organik gübre olabilecek materyal ve 500 bin metreküp biyogaz üretiliyor. Firma, oluşan organik materyalin, organik gübreye çevrilerek tarımda kullanılması konusunda da farklı bir proje yürütüyor.

Tesis, fabrikadaki mevcut atık su arıtma tesisinin uzantısı olarak kurulduğundan ve tüm organik atıklar da çok yakındaki fabrikadan çıktığından, nakliye veya işçilik olarak ek maliyet olmaksızın çalıştırılabiliyor. Tesisin tüm kontrolleri mevcut atık su arıtma tesisinin merkezi kontrol bölümünden gerçek zamanlı olarak izlenebiliyor. Organik atıkların fermantasyonu sırasında oluşan çözünmeden dolayı da yaklaşık yüzde otuz oranında kütlesel daralma meydana geliyor. Fermantasyon işleminin tamamlanması yaklaşık 1 haftalık süreçte gerçekleşiyor. Bu sürede atığın içerisinde bulunan sera gazları CH4 ve H2S olarak açığa çıkıyor. Söz konusu gazlar kojenerasyon tesisine gönderilmeden önce depolama ve basınç regülasyonu amaçlı olarak özel bir tesiste muhafaza ediliyor. Gaz, kararlı basınç ve debide özel depolama tesisinden, önce kostik yerine atık suyun kullanıldığı özel bir kuleye alınarak içerisindeki H2S'ten arındırılıyor. Bu noktadan itibaren içerisindeki hidrojen sülfürden arındırılmış yüzde 65 konsantrasyondaki biyogaz, kojenerasyon tesisine enerji üretilmesi için gönderiliyor.

2009 yılının Nisan ayında, mevcut 1200 m3 kapasiteli tesis, 4000 m3'lük bir kapasiteye çıkartılmış olacak. Ek tesisin tamamlanmasıyla toplam kapasite şu andaki kapasitenin yaklaşık dört katına ulaşacak. Böylece ana fabrikanın enerjisinin yaklaşık yüzde 8'i organik atıklardan karşılanabilecek. Artırılmış kapasite, fabrikanın bütün organik atıklarını işleyebilecek boyutlara ulaşılmasını sağlayacak.

 

Oktay Cömert: "Enerji Tüketiminde % 23 Azalma Hedefliyoruz"

Projenin, Pepsi için de pilot bir çalışma olduğunu ve "Best Practice" olarak tescillendiğini belirten Frito Lay Suadiye Fabrikası Mühendislik Bölümü Müdürü Oktay Cömert, benzer bir projenin önümüzdeki yıl Portekiz'deki fabrikada da kurulacağını söylüyor. "Böylece Türk mühendisler tarafından geliştirilmiş olan bir teknolojiyi Avrupa'ya ihraç ederek ülkemize önemli döviz girdisi sağlamış olacağız" ifadelerini kullanan Cömert, basit bir operasyonla gübre de elde edilebileceğini vurguluyor.

Frito Lay'in Tarsus fabrikasında da benzer bir tesis kurulacak. Suadiye fabrikasında tamamlanan birinci faz, ikinci faz ve Tarsus'daki tesislerle birlikte toplam 6 milyon dolarlık bir yatırım yapılmış olacak. Firma, böylece 13.400 megawatt saat yıllık yenilenebilir enerji ve 15.500 ton/yıl organik gübre üretecek.

Frito Lay Türkiye olarak, 2005-2011 yılları arasında enerji tüketiminde yüzde 23 ve su tüketiminde yüzde 26 iyileştirme yaparak, Frito Lay'in dünya hedefinden çok daha iyi bir konuma geleceklerini ifade eden Cömert, "Frito Lay Türkiye olarak 2007 ile 2011 arasında çevresel sürdürülebilirlik için 20 milyon dolarlık bir yatırım planlamış durumdayız. Bu da toplam yatırımlarımızın yaklaşık yüzde 20 gibi çok önemli bir bölümünü oluşturuyor" diyor ve şunları söylüyor: "Çevresel Sürdürülebilirlik politikamız, öncelikle çevreye saygı duymayı gerektiriyor. Çevresel sorunlarımızın bilincindeyiz. Bu bilinçle de tesislerimizde iyileştirmeler yapıyoruz. Tarsus fabrikamızda da, yine bir ilk olarak, güneş paneli sisteminden endüstriyel kalitede basınçlı buhar elde edilecek bir projeyi yürütüyoruz ve bunu da önümüzdeki yılın nisan ayında tamamlamış olacağız. Çevreye olan duyarlılığımız, ambalaj ve katı atıklarımızı sürekli minimize etmeyi ve alternatif yollar bulmamızı gerektiriyor."

 

Tolga Yücel: "Avrupalı Meslektaşlarımıza da Örnek Oluyoruz"

"Dünyanın ikinci büyük gıda şirketi olan PepsiCo ailesine mensup olan ve hem ulusal hem uluslararası markalarıyla faaliyet gösteren Frito Lay Türkiye olarak, performans gösterirken, topluma faydayı da ön plana çeken 'Fayda Gözeten Performans' vizyonu ile hareket ediyoruz. Temel kılavuzumuz niteliğindeki bu ortak değer ve inançlarımız tüm faaliyetlerimizi düzenliyor, yetkinliklerimizi belirliyor. 'Fayda Gözeten Performans' vizyonu kendi içinde 'Toplumsal Sürdürülebilirlik', 'Çevresel Sürdürülebilirlik' ve 'İş Gücü Sürdürülebilirliği' çalışmalarını içeriyor. 'Fayda Gözeten Performans' vizyonumuzun 'Çevresel Sürdürülebilirlik' çalışmaları kapsamında nihai amacımız 'Net Zero Plant' denilen, yani ne doğadan kaynak kullanan, ne de doğaya atık bırakan bir fabrika oluşturabilmek. Frito Lay'in dünya genelinde tüm şirketleri için koyduğu belirli hedefler var. Örneğin 2015 yılına kadar dünyadaki bütün fabrikaların su ve enerji tüketimlerini yüzde 20 azaltması hedefleniyor. Nihai hedef ise sıfır su, enerji tüketimi ve sıfır atık üretimi. Türkiye'de de bu konuyla ilgili projelerimiz var. Kompozit Organik Atık Kofermantasyonu ile Organik Gübre ve Hibrit Enerji Üretimi de bu kapsamda yürütülen ve global olarak da destek alan bir proje. Türkiye'de de TÜBİTAK ve TEYDEB tarafından destekleniyor. Bu projenin know-how'ını da ilerleyen dönemlerde başka ülkelere ihraç edeceğiz."

"Çevresel sürdürülebilirlik alanındaki çalışmalarımız bunlarla sınırlı değil. Örneğin su arıtma konusunda da çok dikkatliyiz. Havalı ve havasız ortamlarda yaşayan bakterileri kullanarak çalıştırdığımız arıtma tesisi, su deşarj kalitesi 35 KOİ ile yasal zorunluluklardan çok daha iyi bir değer. Enerji, su tüketiminde ve atık suyumuzun arıtılmasında bizim kendi standartlarımız ve hedeflerimiz var. Suadiye ve Tarsus olarak Türkiye'de bulunan iki adet fabrikamız bu anlamda gurur duyduğumuz tesisler. Çünkü Avrupa'daki birçok benzer Frito Lay fabrikasından çok daha iyi sonuçlar elde ederek Avrupalı meslektaşlarımıza örnek oluyoruz."


Etiketler


Slider Altına