Güneş santrali yatırımınızdan gerçek verimi alabiliyor musunuz?

Prüftechnik

Ozan ÇAKITLI

İster MW’larca büyüklükte olsun ister bir evin çatısına yerleştirilen 10 kW’lık bir sistem olsun, güneş santrallerinin düzgün çalışıp çalışmadığını kontrol etmenin önemli yöntemlerinden bir tanesi termal kamera ile incelemektir. Termal kamera incelemesinde bağlantılarda hata olup olmadığı, kısa devre olup olmadığı, panel içindeki hücrelerde bozukluk olup olmadığı, gölgelenmeden dolayı enerji kayıplarının nerede olduğu gibi detaylar kolaylıkla görülebilir. 

Güneş panelleri her türlü dış ve iç etkiler nedeni ile bu kadar çok kısa devre oluşturup enerji kaybı yaşıyorken bunların belirli periyotlarda termal kamera ile ölçümü oldukça önemlidir. Peki termal kamera kullanan teknik personel bu konuda yeterince bilgi sahibi mi? Kamera ile görüntü almak ve fazla kızarmış bölgelerde problem olduğunu söylemek bu kadar kolay mı? İşte burada termografi bilgisi ile radyason, enerji yayınımı, yansıma gibi bir çok kavram karşımıza çıkıyor. Teknik personel ölçümü doğru yapmazsa yapılan ölçümler yanıltıcı olacaktır. Dolayısı ile yanlış verilerle yanlış kararlar verilecektir. Peki doğru ölçüm nasıl yapılır? Burada bir kaç örnek ile doğru ölçümün nasıl yapılabileceği konusunda fikir vermek faydalı olacaktır.

Termal kamera ile yapılacak güneş paneli ölçümlerinde öncelikle çevre koşulları çok önemlidir. Örneğin ışınım seviyesinin 600W/metrekare’nin altında olmaması ve gökyüzünün en az ¾ seviyede açık ve bulutsuz olması gereklidir.

Bunların dışında görüntü alırken mutlaka yansımaları göz önünde bulundurmak gereklidir. Güneş panelinin camı ciddi bir yansımaya neden olur. Bu nedenle görüntü alırken ki konumunuzu doğru ayarlamanız gerekmektedir. Özellikle yansımaya engel olunamadığı durumlarda mümkünse panel arka yüzeyinden görüntü almak faydalı olacaktır.

Bunların dışında kullandığınız termal kameranın özelliklerinin yeterli olması gerekmektedir.  Yeterli pixel seviyesi ve değişebilir lens kullanmanız tavisye edilir. Genelde 120 celcius sıcaklığa kadar çalışan bir kamera işinizi görecektir. Büyük bir enerji santralinde ölçüm yapacaksanız asansörlü bir platformun işinizi hızlandıracağından emin olabilirsiniz. Şekil 7’de platform üzerinden Termal kamera ile ölçüm yapan bir teknik personelin fotografını görebilirsiniz.

Güneş enerjisi yatırımı yapan büyük şirketler veya ev kullanıcılarının ana amacı kârlılık sağlamak ve küresel ısınmanın önüne geçmek konusunda da destek olmaktır. Peki bunu yaparken yatırımımızdan tam randıman alıyor muyuz? Kayıplarımızı önleyebiliyor muyuz? Tesisimizin ömrünü uzun tutmak için doğru adımlar atıyor muyuz? Termal kamera ile görüntü alarak tesisin verimini takip etmek yöntemlerden sadece bir tanesi. Tabii ki başka yöntemlerde var. Ancak yeni bir sektörün doğduğu da aşikar. Artık güneş santrali bakım hizmetleri önem kazandı ve bu alanda çalışan şirketler ortaya çıkmaya başladı. Peki bu şirketlerin çalıştırdıklar teknik personel güneş paneli ve güneş enerjisi teknolojisini ne kadar biliyor? Örneğin, termal kamera ile doğru ölçüm ve analiz yapmayı ne kadar biliyor? Belkide bu kişilerde ISO 18436-7 standardına uygun eğitim alma ve ISO 18436-1 standardına uygun sınav uygulanarak sertifikalandırma şartı aranmasının zamanı gelmiştir. ISO geçen yıllarda yayınladığı bu standartlarla termal kamera ile ölçüm yapacak teknik personelin hangi konularda eğitim alması gerektiğini ISO 18436-7 standardı ile tarif etmiş ve sınavların nasıl ve hangi kuruluşların uygulayacağı konusunda da ISO 18436-1 standardı ile açıklık getirmiştir. Öyle sanıyorum ki çok yakında yatırımlarını korumak isteyen bir çok kuruluş bu işi daha ciddiye alıp yatırımlarını işinin uzmanı kişilere emanet edecektir.