Enerji Kimlik Belgesi Nedir, Nasıl Alınır?

Fatih Uyar
www.enerjibes.com

30051 sayılı ve 28 Nisan 2017 tarihli resmi gazetede; binalarda enerji performansı yönetmeliğine eklenen geçici madde (geçici madde, 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu kapsamına eklenmiştir) ile binalara Enerji Belgesi alma zorunluluğu 2 Mayıs 2017 tarihinden, 1 Ocak 2020 tarihine ertelendi. Enerji Kimlik Belgesi Yönetmeliği değişikliği ile ilgili; yeterli altyapıların oluşturulmaması ve sisteme geçiş süresi ile ilgili sorunların devam ettiği bilgileri paylaşıldı.

Enerji Kimlik Belgesi; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına bağlı olarak çalışan, Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlar aracılığı ile düzenlenebiliyor. EKB (Enerji Kimlik Belgesi) düzenlemesi ile binaların enerji seviyelerinin (mevcut ısı yalıtımı, pencerelerin ısı verimliliğine katkısı, iklimlendirme şartlarının uygunluğu, aydınlatma sağlayan araçların verimliliği hesaplanarak, konuta A ve G harfleri arasında bir değer veriliyor. Bu sistem daha önce beyaz eşya ve klima gibi alanlarda da enerji sınıfı olarak kullanılmıştır) belirlenmesi sağlanıyor.

Enerji kimlik belgesi vermeye yetkili kuruluşlar

Bünyesinde; Enerji Kimlik Belgesi konusunda uzman mühendis ya da mimar bulunduran firmalar; Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğüne, yetki belgesi düzenleme talebiyle başvuru yapabiliyor. Gerekli belgeler iletildikten sonra, Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü, incelemelerinin ardından; Enerji Kimlik Belgesi ile ilgili yetki belgesini yazılı Genel Müdür Olur’u ile firmaya verebiliyor.

Bu işlemden sonra firma, Enerji Kimlik Belgesi düzenlemeye yetkili kuruluşlar arasına katılmış oluyor. Enerji Kimlik yetki belgesini alan firmalar, düzenli olarak Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü personelleri tarafından denetleniyor. Enerji Kimlik Belgesi nereden alınır sorusunun cevabını arayan bina ya da işletme sahipleri, Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü’nün resmi internet sitesi aracılığı ile bilgi sahibi olabiliyor.

Bina enerji kimlik belgesi nereden alınır?

Bina Enerji Kimlik Belgesi; belge düzenlemeye yetkili kuruluşlar aracılığı ile alınabiliyor. Bina sahipleri; belge taleplerini, yetkili kuruluşların şartlarına göre belirleyebiliyor. Her firmanın sunduğu hizmet ve belge ücreti farklılık gösterebiliyor. Bina sahiplerinin, bu aşamada; kendilerine uygun ve güvenilir aracıları tercih etmeleri gerekiyor.

Belgeler Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylandığı için; belgeyi alan bina sahiplerinin, belgenin geçerliliğini ve kayıtlı olup olmadığını sorgulatmaları gerekiyor. Bina sahiplerinin, belge talebinden önce aracı kurumlarla görüşerek; EKB nedir, Mantolama Yasası nedir, Binalarda Enerji Verimliliği nedir, gibi konularda bilgi talep etmeleri gerekiyor.

Hangi meslek grupları EKB Uzmanı olabilir?

Enerji Kimlik Belgesi uzmanı olabilmek için, bina yapılış aşamasında (proje aşamasında, inşaat aşamasında ya da kontrol aşamasında) görev alan meslek grupları, uzmanlık için başvuru yapabiliyor. Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği hakkında bilgi sahibi olmaları şartı aranan uzmanların; mimar, elektrik mühendisi, makine mühendisi, inşaat mühendisi, elektronik mühendisi ya da elektrik elektronik mühendisi olarak faaliyet göstermiş olmaları gerekiyor. Enerji Kimlik Belgesi fiyatları; kurumun yetki alanına göre, uzman personellerinin tecrübe ve bilgilerine göre değişiklik gösterebiliyor.

Enerji kimlik belgesi zorunluluğu

Enerji Kimlik Belgesi alma zorunluluğunun 2020 tarihine ertelenmesinin ardından, bina ve işletme sahipleri; Enerji Kimlik Belgesi konusunda daha fazla bilgi sahibi olmaya başladı. Çift taraflı fayda (bina sahipleri ve enerji verimliliği açısından) sağlayan EKB uygulaması, potansiyel ev sahiplerine konut tercihlerinde referans olabiliyor.

Konut hakkında daha fazla bilgi sahibi olan potansiyel ev sahipleri; konut tercihlerini; Enerji Kimlik Belgesi kriterlerine göre belirleyebiliyor. Bu uygulama neticesinde; konutlarını satmak isteyen bina sahipleri ise, Enerji Kimlik Belgesi alınmazsa ne olur sorusu yerine, Enerji Kimlik Belgesi nasıl alınır sorusuna odaklanmaya başlamıştır.

Enerji Kimlik Belgesi sorgulama

Enerji Kimlik Belgesi; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylı olarak, bina sahiplerine iletiliyor. Bina sahipleri, E Devlet internet sitesi aracılığı ile belge numaralarını girerek Enerji Kimlik Belgelerini internet ortamından da sorgulayabiliyor. Enerji Kimlik Belgesi; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylandığı an, internet ortamına da anlık olarak yükleniyor.

Sorgulama sonucunda herhangi bir sorun olması durumunda, belge sahiplerinin aracı kurumlar ya da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kanalı ile sorun hakkında bilgi almaları gerekebiliyor. İlk kez sorgulama gerçekleştirecek bina sahipleri arama motorları kullanarak; EKB sorgulama ya da EKB belgesi sorgulama seçeneklerini tercih edebiliyor. Enerji Kimlik Belgesi sorgulamaları ayrıca http://www.bep.gov.tr/ adresi üzerinden de gerçekleştirilebiliyor.

Enerji Kimlik Belgesi fiyatları

Enerji Kimlik Belgesi için başvuru gerçekleştirecek ev sahiplerinden, herhangi bir belge talebinde (Enerji Kimlik Belgesi için gerekli evraklar, aracı kurum aracılığı ile sağlanıyor) bulunulmuyor. Enerji Kimlik Belgesi vermeye yetkili kuruluşlara belge talebinde bulunulmasının ardından; firma EKB uzmanları, konut üzerinde inceleme başlatıyor. Raporlama işlemini bitiren firma uzmanları; konutun kriterleri üzerinden topladığı verileri, Bakanlığın ilgili birimlerine iletiyor.

Enerji Kimlik Belgesi çıkan ev sahipleri ise, anlaştıkları kurumun kabul ettiği ödeme yöntemleri ile Enerji Kimlik Belgesi ücretini aracı firmaya ödüyor. Enerji Kimlik Belgesi ücreti; konutun bulunduğu bölge, il, ilçe ve konutun büyüklüğüne göre değişiklik gösterebiliyor.

Eski binalarda mantolama zorunlu mu?

Enerji Kimlik Belgesi kriterleri arasında; bina mantolama zorunluluğu yer almıyor. Binalara mantolama tadilatı uygulanmış olmasının, Enerji Kimlik Belgesi ile doğrudan bir bağlantısı bulunmuyor. EKB; Enerji verimliliği kriterlerine göre hesaplandığı için binanın dış görüntüsü, belge aşamasında ek bir fayda sağlamıyor. Enerji verimliliği yönetmeliği kapsamında da bina mantolama ile ilgili zorunluluk dikkat çekmiyor. Mantolama tadilatı için ödenen ücretler, önemli tadilat tutarına eklenemiyor.

Mevcut bina ve yeni bina arasındaki farklar

Enerji Kimlik Belgesi talebiyle başvuru yapan binan sahiplerinin, binaları; Enerji Verimliliği Yönetmeliği ve Enerji Kimlik Belgesi Yönetmeliği baz alınarak, mevcut bina ve yeni bina olarak iki ana başlık altında inceleniyor. Bu kapsamda; 05.12.2009 tarihinden önce ruhsat alma işlemi gerçekleşmiş olan binalar mevcut bina, 05.12.2009 tarihinden sonra ruhsat alma işlemi gerçekleşmiş binalar ise yeni bina olarak nitelendiriliyor. Yeni binalar için uygulanan Enerji Kimlik Belgesi (EKB) değerlerinin, C ve üzeri değerlerde olması şartı aranıyor.

Yeni yapılan ya da yapılmaya başlanan binaların D ve altı değerler Enerji Kimlik Belgesi değerlerine sahip olmaları durumunda; binalara iskân ruhsatı verilmiyor. Bina sahiplerinin, inşaat aşamasında mağdur olmamaları işin binalarda enerji verimliliği konusunda bilgi sahibi olmaları gerekiyor. Mevcut binaların; iskan ruhsatları alındığı için; Enerji Kimlik Belgesi değerinin mevcut binalara doğrudan bir etkisi söz konusu olmuyor.

Bina tadilatının EKB açısından önemi

Herhangi bir aksaklık ya da fiziksel sorun nedeniyle binalarına tadilat yaptıran bina sahiplerinin; bina tadilatına ödedikleri tutarlar, önemli tadilat olarak değerlendiriliyor. Önemli tadilat; binanın emlak vergisi değeri (Bina tadilatı; bina cephesi, elektronik aksam, mekanik aksam gibi enerji değerini doğrudan etkileyen tadilatlar ise, yeniden Enerji Kimlik Belgesi talebinde bulunulabiliyor. Yeniden belge talebi için tadilatın önemli tadilat olması ve evin emlak vergisi değerinin %25’ini aşması gerekiyor) üzerinden hesaplanıyor.

EKB değerleri nasıl belirleniyor?

Bina sahipleri, EKB Belgesi ile ilgili başvuruda bulunduktan sonra; uzmanların topladığı verilere göre binaya, bir değer belirleniyor. Bu değer belirlenirken; söz konusu binanın metra kereye düşen yıllık enerji tüketimi, karbondioksit salınım değerleri, binanın aydınlatma, soğutma, sıcak su temini gibi değerleri referans (binanın görselliği EKB Belgesi konusunda ek bir fayda sağlamıyor) alınıyor. Enerji Kimlik Belgesi değeri, önemli tadilat uygulanmadığı sürece değiştirilemiyor.